ارتباط بین پلی مورفیسم ژن گیرنده ی آلفای استروژن با صفات تولیدمثلی در گاو هلشتاین

تولید پروتئین حیوانی با بازدهی بالا برای تأمین تمامی نیاز های بشر امری حیاتی است و تولید مقادیر بیشتری شیر و گوشت از تعداد کمتری دام بسیار حائز اهمیت است. بهبود عملکرد تولید مثلی با افزایش تولید شیر در هر روز از عمر تولیدی دام همراه است. برای افزایش تولیدات دامی بهره مندی از علم ژنتیک و اصلاح دام نقش مهمی دارد. با توجه به این که ژن های بسیاری بر صفات کمی موثرند، انتخاب مستقیم برای این صفات کاری پیچیده خواهد بود. به همین دلیل یافتن یک نشانگر ژنتیکی که با شرکت در فرایند های فیزیولوژیک در بیان این صفات اثر بگذارد و یا با ژن های عمده ی موثر بر این صفات پیوستگی داشته باشد، می تواند اثر مهمی بر پیشرفت صفات تولید مثلی از طریق افزایش صحت انتخاب داشته باشد. هورمون استروژن یکی از هورمون های موثر بر رشد، تمایز و عملکرد بسیاری از بافت ها از جمله بافت های تولید مثلی است و به دلیل نقش مهم این هورمون در تنظیم تولید مثل، ژن گیرنده ی نوع آلفای آن (er∝)، به عنوان یکی از کاندیداهای نشانگر های ژنتیکی مطرح شده است. در این تحقیق، چند شکلی این ژن در ناحیه ی ?5 به صورت جانشینی a با g و ارتباط آن با صفات تولید مثلی، تولیدی و وزن تولد مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، نمونه های dna از خون 200 رأس گاو شیری هلشتاین از چهار گاو داری واقع در استان اصفهان به روش نمکی میلر استخراج شدند. به کمک روش pcr-rflp تعیین ژنوتیپ انجام شد. بدین صورت که توالی دارای جهش، به کمک آغازگر های اختصاصی تکثیر شد و عمل هضم با آنزیم bgl? انجام شد. قطعه ی 245 بازی نشان دهنده ی آلل a و قطعات 168 و 77 بازی نشانه ی آلل g بودند. فراوانی آلل ها به ترتیب، 0/0742 و0/9257 و فراوانی ژنوتیپ های aa، ag و gg به ترتیب 0/010، 0/129 و 0/861 بودند. با توجه به محاسبات انجام شده، مشخص شد که جمعیت مورد نظر در تعادل هاردی-واینبرگ است. پس می توان گفت که احتمالاً ژن er? در راستای اهداف اصلاحی دام ها، مورد انتخاب قرار نگرفته است. برای تعیین اثرات این ژن بر صفات تولید مثلی، صفات تولیدی و وزن تولد، از نرم افزار sas ورویه ی glm استفاده شد. اثرات گله و ژنوتیپ به عنوان اثرات ثابت و روز های شیردهی، روز های خشک و روز های باز به عنوان متغیر های کمکی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر گله بر طول آبستنی، وزن تولد، شیر خام و همه ی اجزای مربوط به تولید چربی و پروتئین معنی دار شد، در حالی که ژنوتیپ، تنها بر چربی تصحیح شده و درصد چربی اثر معنی دار داشت. ژنوتیپ ag تولید چربی تصحیح شده و درصد چربی شیر را به طور معنی داری افزایش داد (p<0/05). با در نظر گرفتن همبستگی بین صفات ، می توان با انتخاب این ژنوتیپ در راستای اهداف اصلاحی و برنامه های بهنژادی اقدام کرد.